Ewolucja karawanu pogrzebowego

Karawan pogrzebowy to specjalny pojazd, którym przewożone są zwłoki zmarłego podczas ceremonii pogrzebowej. Dawniej, gdy ostatnie pożegnanie i nocne czuwanie odbywały się w domu osoby zmarłej, ciało przewożono na cmentarz wozem konnym. Obecnie konieczne jest często przetransportowanie ciała z zakładu pogrzebowego do kościoła, a następnie na cmentarz. Do tego celu wykorzystuje się ekskluzywne samochody pogrzebowe najlepszych światowych marek. Jak postępowała ewolucja funeralnych pojazdów?

Pierwsze karawany

Pierwszymi pojazdami pogrzebowymi były konne powozy z sianem, na którym układano ciało nieboszczyka. Z czasem, aby nadać uroczystego charakteru ceremonii pogrzebowej, zaczęto odświętnie je dekorować, a także stosować w celach funeralnych jedynie powozy koloru czarnego. W zależności od klasy społecznej, do jakiej należał zmarły, stosowano proste chłopskie wozy konne z jednym koniem lub bogato zdobione, pozłacane pojazdy zaprzężone w kilka koni. Często przyozdabiano także głowy i sylwetki zwierząt.

W miarę upływu czasu wygląd karawanów ewoluował i wozy, przewożące zwłoki ważnych osobistości, dekorowano przy pomocy baldachimów, zdobnych ornamentów sakralnych oraz figur aniołów i świętych.

Karawany konne produkowano jeszcze 100 lat temu. W najbardziej zaawansowanych modelach montowano elektryczne oświetlenie oraz przeszkloną kabinę na trumnę.

Na początku XX w. zaczęto stosować karawany elektryczne. Pierwsza uroczystość z wykorzystaniem tego rodzaju karawanu odbyła się w 1901 roku. Niedługo potem, bo w roku 1909, na zlecenie majętnej rodziny kupieckiej, zbudowano pierwszy pojazd funeralny napędzany silnikiem spalinowym.

Ewolucja karawanów w pierwszej połowie XX w. pokrywała się w dużej mierze z ewolucją przemysłu motoryzacyjnego. Rozwiązania stosowane w samochodach osobowych i limuzynach wdrażało się także w karawanach.

Polskie karawany drugiej połowy XX w.

Okres PRL-u nie był łaskawy pod względem ekonomicznym, a zatem jako karawanów używano najczęściej samochodów osobowych polskich marek, takich jak Nysa, Żuk czy Fiat. Niekiedy do celu przewozu zwłok adaptowano również autobusy marki Autosan, które mogły przewozić zarówno trumnę, jak i żałobników. Żadne z tych pojazdów nie spełniały jednak oczekiwań klientów ani tym bardziej standardów zakładów pogrzebowych, więc z czasem zaczęto sprowadzać pojazdy z zachodu. Wśród nich przeważały auta niemieckie (Opel, Volkswagen), lecz popularne były także karawany marki Volvo, Ford czy Citroen.

W 1978 roku w Polsce skonstruowano wreszcie samochód pogrzebowy, dzięki któremu można było dodać dostojności i elegancji każdej pogrzebowej ceremonii. Był to Polonez Bella – model inspirowany niemieckim Oplem Astra Bella. Posiadał odpowiednią wentylację, zmywalną warstwę podłogową oraz przegrodę gazoszczelną oddzielającą kabinę kierowcy od przestrzeni przeznaczonej na trumnę.

Współczesne karawany

Współczesne karawany służą wyłącznie do transportu zmarłych. Nie można przewozić nimi żadnych towarów, co podyktowane jest nie tylko względami prawnymi czy sanitarnymi, lecz także szacunkiem do zmarłych. Ponad 80% karawanów stanowią dziś samochody marki Mercedes. Inne popularne marki karawanów to:

• Chrysler,
• Bentley,
• Rolls-Royce,
• Saab,
• Jaguar,
• Maserati.

Karawany produkuje się obecnie podobnie jak limuzyny, lecz na pewnym etapie proces produkcji dostosowuje się do specyficznej funkcji, jaką mają pełnić. Auta tego typu powinny być przede wszystkim eleganckie, przyciągające wzrok, lecz także uniwersalne i nowoczesne. Stosuje się w nich innowacyjne rozwiązania, takie jak inteligentny system klimatyzacji i wentylacji, kamery, zewnętrzne nagłośnienie czy oświetlenie typu LED.